تاریخچه کپسول خالی:
اولین بارکپسول ژلاتین توسط FAB ثبت شد.آقای moths و آقای dublance دانشجو های دارو سازی ، اختراع را در سال 1834 به دست آوردند، روش تولید کپسول های ژلاتین که اولین بار همان کپسول نرم ژلاتینی بوده متشکل از یک بخش، شکل بیضی شکل، با یک قطره محلول داغ متمرکز ژلاتین که دارو را به صورت ژله ای در بر می گفت. استفاده از کپسول های ژلاتین حتی در بسیاری از کشورهای اروپا و امریکا گسترش یافته است. محدود کردن استفاده از کپسول ژلاتین در یک شرکت خاص، موجب ایجاد دو فرم جدید کپسول شد. در سال 1839 در پاریس، Garot یک محصول لاک الکل پوشش داده شده، قرص های پوشش داده شده ژلاتین را تولید کرد. در سال 1846 یکی دیگر از داروسازان، J. C. Lebhubby ثبت اختراع کپسول 2 قسمتی که همان کپسول 2 کپه ای یا کپسول سخت است را انجام داد.
کپسول سخت اولین بار بود که در قرن نوزدهم در ایالات متحده تولید شد. به دلیل ظاهر جذاب، مصرف کپسول به آسانی توسط مصرف کنندگان پذیرفته می شود و ساختار آن به طریقی طراحی شده است که به راحتی قابل فرو ریختن است.
سا ختار کپسول خالی
پوکه کپسول خالی از ژلاتین گاو که همان مغز استخوان گاو می باشد تهیه میشود که پس از پودر شدن و انجام یک سری فرایند ها با دستگاه های پیچیده به شکل کپسول در می آید.
کپسول های خالی ژلاتینی به دو دسته کپسول نرم (hard gelatin) و کپسول سخت (soft gel) تقسیم میشوند که در کپسول نرم ژلاتین به صورت تزریقی از دستگاه وارد میشود و داروی محتوی را در بر میگیرد . در اینجا کپسول های دو کپه ای یا همان کپسول سخت عرضه می گردد.
کپسول سخت hard gelatin capsule
کپسول نرم ژلاتینی soft gelatin capsule
نوعی دیگری از کپسول وجود دارد به اسم کپسول گیاهی (vegeterian capsule) یک محصول طبیعی هیدروکسی پروپیل متیل ساخته شده از سلولوز گیاهان که کاملا طبیعی میباشد
کپسول گیاهی
معنی لغت پوکه کپسول ( کپسول خالی)
پوکه کپسول (به انگلیسی: capsule) یا همان کپسول خالی در داروشناسی در دو مورد به کار میرود:
۱. غلافی حلشدنی معمولاً از ژلاتین، برای دربرگرفتن مقدار معینی از دارو
۲. یکی از اشکال دارویی به صورت غلاف یا پوششی حلشدنی حاوی ماده دارویی
اغلب ایجاد شکل کپسول برای یک داروی خوراکی دو دلیل میتواند داشته باشد یا ممکن است ماده موثره دارو برای بخشهای ابتدایی دستگاه گوارش (به خصوص معده) مضر باشد مانند داروی پیروکسیکام، یا برعکس آنزیمهای معده موجب کاهش تأثیر دارو میشود لذا برای سالم رسیدن ماده موثره دارو به قسمتهای پایینتر دستگاه گوارش.
عموماً در مقایسه با قرصها ماده موثره بیشتری را میتوان در کپسولها جای داد. بر حسب نوع ساخت، کپسولها به دو نوع سخت و نرم تقسیم میشوند. ژلاتین پوسته کپسول در آب سرد نامحلول است اما میتواند تا ده برابر وزن خود آب جذب کند. از اینرو در مجاورت با مایعات دهان خیلی سریع نرم میشود و به همین دلیل بلع آنها آسانتر از قرصها میباشد. ژلاتین در دمای ۳۷۷ درجه سانتیگراد ذوب میشود از این رو پس از بلعیده شدن در معده ژلاتین ذوب شده و ماده دارویی آن آزاد میشود. ژلاتین ذوب شده نیز هضم میشود.
کپسولها میتوانند رطوبت محیط را به خود بگیرند لذا باید از قراردادن کپسولها در محیط مرطوب خودداری کرد زیرا علاوه بر تغییر شکل کپسول امکان ناپایدار شدن فراورده داخل کپسول نیز میباشد. همچنین در محیط خشک کپسول میتواند بسیار شکننده شود. کپسولها چنانچه در کنار هم قرار گیرند به یکدیگر میچسبند. حس نشدن بو و طعم دارو از مزایای کپسولها است. از کپسولهای سخت میتوان به کپسول آموکسیسیلین واز کپسولهای نرم میتوان به نیتروگلیسیرین و ویتامین A اشاره کرد.