برخی از اختلال دوقطبی به عنوان جنون غیرقابل درمان یاد میکنند درحالی که این تصورات، برداشتی درست از بیماری نیست. یکی از داروهایی که در درمان این بیماری مورد استفاده قرار می گیرد لیتیوم است.
نبض ما– بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی دارای علایمی چون اختلال در خواب هستند و معمولا نیاز به خواب این بیماران به شدت کاهش مییابد، از دیگر علایم این بیماری کاهش تحرک، عصبانیت زیاد و ادعای ارتباط با دنیای ماورای طبیعه در این بیماران، خودبزرگ بینی، افزایش میل به رابطه و… است. در ادامه بیشتر با نقش لیتیوم در رابطه با درمان این بیماری آشنا می شویم.
کمبودکپسول لیتیوم در خون
کپسول لیتیوم داروی مؤثری در درمان اختلال دوقطبی است و به دلیل مؤثر بودن است که برای درمان این اختلال تجویز میشود و نه به دلیل کمبود آن در بدن یا در خون. اصولاً کمبود نمک لیتیوم به عنوان عامل بیماری شناسایی نشده و میزان معمول آن در خون انسان بسیار اندک است. به عبارت دیگر، هیچکس مبتلا به یک بیماری به نام «کمبود لیتیوم خون» نیست. با این حال در طول درمان با لیتیوم لازم است با فواصل منظم میزان آن در خون اندازهگیری شود؛ چرا که پزشک با این روش میتواند پی به این موضع ببرد که قرص به درستی مصرف شده و از طرفی مطمئن میشود که مقدار لیتیوم مصرفی به اندازه است. در واقع، اگر میزان تجویز شده لیتیوم کم باشد ممکن است مؤثر نباشد و اگر زیاد باشد باعث عوارض جانبی بیشتر و یا در مواردی مسمومیت دارویی شود.
کپسول لیتیوم در درمان دوقطبی
محققان کالج لندن دریافتند که مصرف لیتیوم در مقایسه با سایر داروهای جدید در درمان اختلال دوقطبی مؤثر است. اختلال دو قطبی نوعی اختلال خلقی و یک بیماری روانی است و افراد مبتلا به این بیماری دچار تغییرات شدید خلق میشوند.
اختلال دو قطبی به صورت معمول در آخر دوره نوجوانی یا اوایل دوره بزرگسالی بروز پیدا میکند. بیماران مبتلا ممکن است ناگهان از اوج شادی و خوشحالی به اوج غم و اندوه فرو روند و ارتباطی بین خُلق بیمار و آنچه واقعاً در زندگی بیمار رخ میدهد، وجود ندارد. بیماران دچار اختلال دو قطبی در خطر ۱۵ برابری برای خودکشی و در خطر شش برابری مرگ ناشی از آسیبهای تصادف قرار دارند.
بیمارانی که لیتیوم مصرف میکنند در مقایسه با افرادی که سایر داروهای اختلال دو قطبی را نظیر والپروات، الانزاپین و کواتیاپین مصرف میکنند در خطر کمتری برای خود آزاری و آسیبهای غیر عمدی قرار دارند. در واقع بیمارانی که دارویی به جز لیتیوم را مصرف میکنند، در خطر ۴۰ درصدی برای آسیب زدن به خودشان قرار دارند. برای مقایسه لیتیوم در مقابل داروهای جدید، اطلاعات پزشکی شش هزار و ۷۰۰ بیمار مبتلا به اختلال دو قطبی و داروهای مصرفی آنان مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش در مجله “JAMA Psychiatry” منتشر شده است.
قرص لیتیوم (داروی بیماری دوقطبی)
لیتیم به صورت دو نمک خوراکی در دسترس می باشد(کربنات لیتیوم، سیترات لیتیوم) که اغلب لیتیوم به صورت کربنات لیتیم خوراکی مصرف می شود.لیتیم علایم و نشانه های بیماری مانیک – دپرسیو را کنترل می کند،داروی اصلی در اختلال دو قطبی لیتیوم می باشد. کاربرد دیگر این دارو در کنترل حملات حاد و پرخاشگری بیماران اسکیزوفرن ، عقب ماندگی ذهنی موثر می باشد.
اثر ضد مانیک و ضد سایکوتیک این دارو ناشی از رقابت لیتیم با کاتیونهای دیگر برای تبادل در پمپ یونی سدیم-پتاسیم و در نتیجه تغییر مبادله کاتیونی در سطح بافتی است.
موارد منع مصرف
حساسیت مفرط شناخته شده به دارو، در بیمارانی که پیس میکر قلبی دارند، صدمات مغزی، دهیدراتاسیون ،کاهش سدیم